De serie die als het post-Van Hamme tijdperk werd aangekondigd voor de reguliere serie XIII nam al meteen een veelbelovende start door met het meest intrigerend personage uit te pakken. Maar de start verliep niet vlekkeloos... Lees verder
Volgens de overleveringen zou het idee ontstaan zijn in een restaurant vlak bij Dargaud in Brussel. Nadat Yves Schlirf (de uitgever) bekomen was van de mededeling van Jean Van Hamme dat hij stopte met 'XIII', en terug een normale kleur kreeg, opperde hij dat er iets moest gedaan worden in de tussentijd.
De formidabele tekenaar die de serie naar ongekende hoogtes had getild, William Vance, had aangekondigd de serie 'XIII' te willen voortzetten. Maar niet meteen! Hij wou eerst een beetje bijkomen na het dubbelavontuur met Jean Giraud. Samen hadden ze veel plezier beleefd aan het zijsprongetje om de eerste cyclus mooi te laten eindigen. En hij wou eerst de reeds begonnen avonturen van zijn stoere zeeman, 'Bruce J. Hawker', afwerken.
Al bladerend door het dertiende album, ‘Het onderzoek’, merkte Yves Schlirf op dat William en hij vele boeiende personages hadden gecreëerd van wie sommige niet echt aan bod kwamen. Ondanks dat ze toch interessant waren. Misschien door het een beetje onverschillig antwoord van Van Hamme, “Zo is het leven”, kwam Yves Schlirf met het idee dat sommigen van die figuranten beter verdiende.
En zo is dan het idee uitgemond in een soort handvest voor collectie 'XIII Mystery'.
Een greep hieruit: er mocht maar één album van 54 pagina’s per personage gemaakt worden, en elk album moest geschreven worden door een nieuwe scenarist die gekoppeld werd aan een tekenaar waar hij nog nooit eerder heeft mee samengewerkt. Elk verhaal wordt wel beoordeeld en opgevolgd door Van Hamme zelf, en iedereen maakt het verhaal in zijn eigen stijl.
Deze spin-off reeks richt zijn zoeklicht op de donkere zones van de mythische reeks 'XIII'. Alle, nu ja bijna alle belangrijke nevenpersonages worden onder de loupe genomen en hun eigen geschiedenis uit de doeken gedaan.
Door de band genomen waren de kritieken van de tot nu toe verschenen albums positief. Zelfs de doorwinterde XIII-fan, die er eerst sceptisch tegenover stond, ging uiteindelijk door de knieën en loofde de interessante achtergrondinformatie over de nevenpersonages. Ondanks dat zelfs hier en daar de gedetailleerde tekenstijl van Vance "nogal stijf en gedateerd" werd bestempeld in vergelijking met deze van de Mystery-clan.
Maar er waren aanvankelijk ook hevige tegenstanders. Na het verschijnen van het eerste deel werd er gesproken over een nog lang nazinderende miskleun! De criticasters vroegen zich af waarom überhaupt het meest intrigerende personage waarover niemand iets wist, uitgelicht moest worden. De koelste killer kwam op het toneel, richtte een bloedbad aan en verdween weer. En nu had de Mangoest plots een geschiedenis. Zelfs een reden waarom hij zo was geworden. De stoïcijnse moordenaar we loved to hate was zelfs een opvliegend rotventje. Dit overbodige album werd zelfs als schadelijk bevonden voor de XIII-fans van het eerste uur.
Maar ze kregen ongelijk. En ze draaiden zelfs bij. Zeker toen dit eerste album (De Mangoest) in 2009 de eerste prijs voor beste tekeningen wegkaapte op het jaarlijkse Brusselse stripevenement. Nadien kaapte album 4 (Kolonel Amos) ook nog eens dezelfde prijs weg in 2012.
Desondanks de nieuw aangetreden auteursduo’s een beetje verplicht zijn zich te verdiepen in de originele verhaallijn, en dan vooral de details ervan, slaan ze toch al eens de bal behoorlijk mis! Zo werd Kolonel Amos mét linkerarm getekend in het verhaal over Irina. Of dat een (iets te) ijverige tekenaar de oude Amos in hetzelfde vakje tekende mét linkerarm als leraar terwijl de jonge Amos zónder linkerarm les volgt! En met de episode over Steve Rowland is het toch wel huilen met de pet op!
Volgens zijn militair dossier (zie album 3 uit de reguliere serie) is hij rechtshandig, maar wordt hij eigenlijk tweehandig afgebeeld! Zo is hij linkshandig afgebeeld op de cover en eveneens in verschillende scènes, naast rechtshandige scènes. Ook zijn toevallige ontmoeting met Betty strookt niet met de werkelijkheid. In album 13 uit de reguliere serie (‘Het onderzoek’) botsten beide per ongeluk tegen mekaar in een helder verlicht all American cafe terwijl Betty in Mystery 5 Rowland en Mc Call toevallig in een donkere kroeg samen zag zitten. Of een onbestaande derde kogel die Steve fataal werd in Mystery 5 terwijl hij eigenlijk twee kogels in de borst kreeg. Of de allereerste ontmoeting met juffrouw Kim Carrington. In de reguliere serie is dat na stopzetting van haar studies en na haar contraspionagetraining (FBI) tijdens haar eerste opdracht in Little Rock (Arkansas) terwijl in Mystery 5 dit als FBI agente in het zwembad van de unief van Montgomery (Alabama) is. Een vergissing van zo’n 744 Km per wagen (7 uur en 22 minuten!) of 615 Km in vogelvlucht!
Verder ook enkele kleine foutjes, zoals de foto van XIII en Kim Carrington “daar waar de indiaan gaat”. In de reguliere reeks is dat met een in Rowland veranderde Jason Fly terwijl dat in Mystery 5 met de echte Rowland is. Ook de fotograaf van dit beroemde kiekje is in de hoofdreeks niemand minder dan Heideger himself terwijl dat zomaar iemand is in Mystery 5. Of de scène waar Fly, na te zijn veranderd in Steve Rowland, op sleeptouw wordt genomen door Heideger (album SPADS) blijkt dit nu plots door Carrington te zijn. Of Kim die een rechtse krijgt van Rowland met een pistool in zijn hand, echter zwelt haar gezicht op aan de … rechterkant!
Het lijkt erop dat ze toch wel een scriptgirl (m/v want de titel scriptboy bestaat niet!) nodig hebben…
Maar kom, het is best leuk al die onthullingen en andere achtergrondinfo over de gekozen personages zodat niemand dit opmerkt. En het hindert de toch wel spannende verhaallijnen niet.
Oh ja, alle personages waaraan een album wordt besteed zijn bekend, samen met de respectieve schrijver en tekenaar.
Gegeven het feit dat Van Hamme zelf een boontje had voor het door Vance prachtig vormgegeven personage van Judith Warner, de apothekeres uit ‘Het dossier Jason Fly’ en ‘De nacht van 3 augustus’ wordt dit laatste album door de meester zelf geschreven. De oude snoeper wist nog te onthullen dat het album naast Judith tevens over Jessica zal handelen. Wat beide personages met elkaar gemeen hebben …
Meer in 2018, enkele maanden voor Van Hamme’s 80ste verjaardag!
En om dit heugelijk feit gepast te vieren, de lancering van zijn eigen geschreven 13de en laatste verhaal vlak voor zijn tachtigste verjaardag, moeten de overige Mysteries plots aan een tempo van twee verhalen per jaar de deur uit.