Tarzan film catalogus

74 items

Tarzan is een fictief personage, bedacht door Edgar Rice Burroughs in 1912. Hij is een kind dat in de Afrikaanse jungle is grootgebracht door mensapen. Later als hij met de beschaving in aanraking komt wijst hij deze af en keert terug naar de wildernis. Lees verder

Geschreven door Edgar Rice Burroughs, verscheen Tarzan voor het eerst in de tijdschriftpublicatie Tarzan of the Apes 1912 (Boekpublicatie 1914), en vervolgens in nog eens 23 verhalen. Er volgde ontelbare versies in allerlei media, zowel geautoriseerde als ongeautoriseerd.

Tarzan is de zoon van een Britse Lord en Lady, John Clayton, Lord Greystoke die door muiters op de kust van Afrika zijn gezet. Toen Tarzan nog een baby was, stierf zijn moeder, en zijn vader werd vermoord door Kerchak, de leider van de apenstam door wie Tarzan werd geadopteerd.

Kort na de dood van zijn ouders werd Tarzan een wild kind, en zijn stam van apen staat bekend als de Mangani, mensapen van een soort die onbekend is bij de wetenschap. Kala is zijn apen-moeder.

Jane
Als 18-jarige ontmoet Tarzan een jonge Amerikaanse vrouw genaamd Jane Porter (In de films met Johnny Weissmuller heet zij Jane Parker en is zij uit Engeland afkomstig). Zij en haar vader zijn gestrand in hetzelfde junglegebied aan de kust waar Tarzan’s menselijke ouders twintig jaar eerder terecht kwamen. In het boek keert Jane terugkeert naar de Verenigde Staten, na de ontmoeting met Tarzan.
In het oorspronkelijke verhaal is Tarzan/John Clayton zeer intelligent en welbespraakt, en spreekt hij niet het gebroken Engels, zoals de klassieke films uit de jaren dertig hem uitbeelden. Hij kan communiceren met vele soorten dieren en hij kan ook het geluid van een geweerschot perfect kan nabootsen. Hij is autodidact. In zijn tienerjaren bezoekt hij de blokhut die zijn vader bouwde en leert zichzelf Engels door de kinder- en prentenboeken te bekijken. Uiteindelijk leest hij elk boek uit de boekencollectie van zijn vader en is hij zich volledig bewust van de geografie, de fundamentele wereldgeschiedenis en zijn stamboom.

Tarzan de jungle verlaat op zoek naar Jane, zijn enige ware liefde. In The Return of Tarzan trouwen Tarzan en Jane. In latere boeken woont hij een tijdje bij haar in Engeland. Ze hebben een zoon, Jack, die de apen-naam Korak (de moordenaar) aanneemt. Tarzan minacht de hypocrisie van de beschaving, dus keren Jane en hij terug naar Afrika en vestigen zich op een uitgestrekt landgoed in Brits Oost-Afrika dat een basis wordt voor Tarzan's latere avonturen.

Film
De eerste Tarzan-films waren stomme films, gebaseerd op de originele Tarzan-romans, die al binnen een paar jaar na de publicatie van het boek verschenen. De eerste acteur die de volwassen Tarzan vertolkte was Elmo Lincoln in de film Tarzan of the Apes uit 1918.

Met de komst van sprekende film werd een ware Tarzan-film franchise ontwikkeld, die duurde van de jaren dertig tot de jaren zestig. Beginnend met Tarzan the Ape Man in 1932 volgden er twaalf films tot 1948. De voormalig Olympisch zwemmer Johnny Weissmuller acteerde in de titelrol.
In deze Tarzan-films uit de jaren dertig ontmoeten we Jane (meestal geen achternaam gegeven) uit Engeland, gespeeld door Maureen O'Sullivan, in de eerste zes films en later door Brenda Joyce. De films bevatten vaak Tarzan's chimpansee-metgezel Cheeta, en een geadopteerde zoon, alleen bekend als 'Boy'.

Bij producties vanaf 1959 werd het karakter van Jane echter geschrapt en is Tarzan geportretteerd als een eenzame avonturier.

Er waren ook verschillende series en speelfilms die concurreerden met de hoofd-serie, waaronder Tarzan the Fearless (1933) met Buster Crabbe in de hoofdrol en The New Adventures of Tarzan (1935) met Herman Brix. De laatste serie was uniek voor zijn tijd omdat hij gedeeltelijk op locatie in Guatemala werd gefilmd en Tarzan als opgeleid werd geportretteerd. Het was het enige Tarzan-filmproject waarvoor Burroughs persoonlijk bij de productie betrokken was.

Johnny Weissmuller en zijn opvolgers kregen de opdracht de aapmens af te schilderen als een nobele wilde die gebroken Engels sprak, in schril contrast met de beschaafde aristocraat uit de romans van Edgar Rice Burroughs. Met uitzondering van Burroughs' gecoproduceerde The New Adventures of Tarzan, bleef de ’Me Tarzan, You Jane'-karakterisering van Tarzan bestaan tot eind jaren vijftig, toen Weintraub, nadat hij de filmrechten van producer Sol Lesser had gekocht, en Tarzan's Greatest Adventure (1959) produceerde, gevolgd door acht andere films en een televisieserie. De Weintraub-producties portretteren een Tarzan die dichter bij Burroughs 'oorspronkelijke concept in de romans staat: een jungleheer die grammaticaal Engels spreekt, goed opgeleid is en bekend is met de beschaving.

De meeste Tarzan-films die vóór het midden van de jaren vijftig werden gemaakt, waren zwart-witfilms die op studiosets waren opgenomen, met stock-junglebeelden erin gemonteerd. De Weintraub-producties vanaf 1959 werden op buitenlandse locaties opgenomen en waren in kleur.

Meer recentelijk werd Tarzan, the Ape Man, met in de hoofdrollen Miles O'Keeffe en Bo Derek, uitgebracht in 1981.
En Greystoke: The Legend of Tarzan, Lord of the Apes, met Christopher Lambert en Andie MacDowell, uit 1984.

Tony Goldwyn vertolkte de stem van Tarzan in Disney's animatiefilm met dezelfde naam, uitgebracht in 1999 (waarmee het de eerste grote animatiefilm is waarin de hoofdrol speelt). The Ape Man en zijn apenfamilie werden in de film afgeschilderd als gorilla's. Deze versie markeerde een nieuw begin voor de aapmens, waarbij de inspiratie zowel uit Burroughs als uit de live-actiefilm Greystoke: The Legend of Tarzan, Lord of the Apes, werd gehaald.

Sinds Greystoke zijn er nog twee live-action Tarzan-films uitgebracht, Tarzan and the Lost City uit 1998 en The Legend of Tarzan uit 2016, beide historische stukken die inspiratie putten uit de geschriften van Edgar Rice Burroughs.

Voor veel mensen zijn de Tarzan gespeeld door Johnny Weissmuller en Maureen O'Sullivan als Jane Parker, de enige echte.
Johnny Weissmuller/Tarzan nam toen al een aantal ferme ecologische standpunten in die vandaag de dag nog actueler zijn dan ooit.
En Jane was een geëmancipeerde, seksueel bevrijdde vrouw, die af en toe haar mannetje kon staan en ze kon ook haar eigen Tarzan-kreet (Jane-kreetje) door de jungle laten schallen.

Lijst van de 12 Tarzan films in Zwart/Wit met Johnny Weissmuller als Tarzan en Maureen O'Sullivan als Jane Parker in de hoofdrollen:

Johnny Weissmuller (1904 – 1984) was een in Oostenrijk-Hongarije geboren Amerikaanse Olympische zwemmer, waterpolospeler en acteur. Hij stond erom bekend dat hij een van de beste zwemrecords van de 20e eeuw had. Hij vestigde wereldrecords en won vijf gouden medailles op de Olympische Spelen van 1924 in Parijs en van 1928 in Amsterdam.
Na zijn zwem-carriere speelde Weissmuller van 1932 tot 1948 Tarzan van Edgar Rice Burroughs in twaalf speelfilms; zes werden geproduceerd door MGM en zes extra films door RKO. Weissmuller speelde vervolgens in zestien Jungle Jim-films gedurende een periode van acht jaar en filmde vervolgens 26 extra afleveringen van een half uur van de Jungle Jim tv-serie.
Toen Weissmuller werd gevraagd om Tarzan te spelen, stond hij al onder contract als model voor BVD-ondergoed. MGM stemde ermee in om actrices als Greta Garbo en Marie Dressler in BVD-advertenties te laten verschijnen, zodat hij kon worden ontheven van zijn BVD-contract. De auteur van Tarzan, Edgar Rice Burroughs, was blij met Weissmuller, hoewel hij de weergave van Tarzan door de studio als een persoon die nauwelijks Engels sprak zo haatte.

De Ierse Maureen O'Sullivan (1911 – 1998) werd door haar vader naar een kostschool vlakbij London gestuurd. Zij was twee jaar ouder dan haar beste vriendin daar Vivien Leigh (Bekend van Gone with the Wind). Terwijl Leigh actrice wilde worden,was O'Sullivan's ambitie juist om een vliegenier te worden.
O'Sullivan was de favoriet voor Irving Thalberg en Louis B. Mayer van MGM in de rol van Jane.
Over de ontmoeting van Maureen O'Sullivan met de schrijver van "Tarzan" Edgar Rice Burroughs, zegt zij: "He was a nice guy . . . He asked me if I had read any Tarzan books, and I had to say no. I had barely heard of Tarzan. He sent me a copy of every one of his books . . . He thought [Johnny Weissmuller] and I were the perfect Tarzan and Jane, which is lovely."
Zij vond het vreselijk om met de chimpansee Cheetah te werken tijdens het filmen van de Tarzan films (Volgens haar dochter Mia Farrow, noemde ze de the primate “That ape son of a bitch”. “Hij zat met zijn poten aan mijn intieme delen”).
“Er was een periode dat ik ziek werd van altijd maar die vragen over Tarzan, alsof ik nooit iets anders had gedaan. Maar ik veranderde van gedachte toen mijn oudste zoon zei dat hij heel trots was dat ik Jane van Tarzan was."

The Tarzan Collection, Vol. 1 (2003)
Starring Johnny Weissmuller
Warner DVD

1 Tarzan the Ape Man (1932) Metro-Goldwyn-Mayer
De eerste twee Tarzan films zijn ‘Pre-code films’. In 1934 werd er door de preutse, katholiek Amerikaanse burgers geëist dan de Hollywood filmindustrie zich aan een ‘fatsoen’-code moest houden.
De ‘witte’ protagonist in Tarzan, the Ape Man (1932) is de "King of the Jungle". Hij is een half-naakt jungle mens wiens aantrekkingskracht komt door zijn fysieke kracht. De hele film door red hij Jane (Maureen O'Sullivan) uit allerlei gevaar en houdt haar voortdurend in zijn armen. Als Jane's vader waarschuwt dat hij “niet als ons” is, antwoord zij; “hij is toch wit”. In het sensuele tweede deel uit 1934, Tarzan and His Mate (wat zoveel wil zeggen als zijn ‘wijfje’), komen mensen uit de U.S.A. de BH-loze, amper bedekte Jane weglokken met mooie kleren om haar weg te halen bij de ‘wilde’ Tarzan. Deze vindt de kleren afschuwelijk en rukt ze meteen af. In de film zien we ook een zwem-scene scene waarin Jane helemaal naakt onder water zwemt (O’Sullivans body double was Josephine McKim, die ook mee deed in de 1928 Olympische Spelen met Johnny Weissmuller). Als Jane (nu Maureen O’Sullivan) weer boven water komt, is een borst te zien. Er was een protest tegen deze scene en hij moest eruit worden geknipt. Maar MGM liet toch sommige ongecensureerde trailers in circulatie blijven.

2 Tarzan and His Mate (1934)
De film kreeg een cult status, waarschijnlijk ook doordat O’Sullivan, voor die tijd wel heel schaars gekleed gaat, met haar dijen en heupen zeer zichtbaar. (In een scene zien we zelfs even kort wat schaamhaar onder haar lendendoekje).

Omdat Jane een gecultiveerde, goed gemanierde dame uit England is (niet Baltimore, zoals in Burroughs' boek), wordt het dragen van zo’n schaarse outfit wel zeer gewaagd en een symbool van haar seksuele vrijheid. Jane slaapt naakt, zwemt naakt en wordt constant aangeraakt door Tarzan. Er is een scene waarin je haar naakte silhouet ziet terwijl zij zich aankleed in haar goed verlichtte tent.
Dat Jane en Tarzan samen slapen is nogal verrassend voor de Hollywood begrippen van die tijd, omdat ze niet getrouwd zijn.

Het was pas in 1986 toen Ted Turner de ‘pre-1986 MGM film library’ kocht dat een ongecensureerde versie van de originele film werd ontdekt in de kluizen van MGM.

In 2003, vond United States Library of Congress dat de film "culturally, historically or aesthetically significant" was en selecteerde hem om bewaard te worden in The National Film Registry.

3 Tarzan Escapes (1936)
Maureen O'Sullivan heeft voortaan meer bedekkende kleding aan.
In dit plot arriveren een neef en een nicht van Jane, Eric (William Henry) en Rita (Benita Hume), in Afrika om Jane te vertellen over een fortuin dat haar in Engeland nog toekomt en om haar te overtuigen om met hen mee terug te keren. Ze worden naar Tarzan geleid door Kapitein Fry (John Buckler), een jager met een eigen agenda. Jane overtuigt Tarzan om haar terug te laten gaan met Eric en Rita, en belooft dat hun scheiding slechts tijdelijk zal zijn. Maar Kapitein Fry (wat de anderen niet weten) probeert Tarzan gevangen te nemen om hem terug te brengen naar de bewoonde wereld, zodat hij aan het publiek kan worden getoond. Hij slaagt er daadwerkelijk in om Tarzan te vangen.

4 Tarzan Finds a Son! (1939)
Deze film zou oorspronkelijk ‘Tarzan in Exile’ heten. Maar omdat er voor het junglepaar, letterlijk, een baby uit de lucht komt vallen, werd de titel veranderd in ‘Tarzan Finds a Son’. Deze plot-wending was om moraalridders te sussen, aangezien Tarzan en Jane in de films niet getrouwd waren.
Het was de bedoeling dat dit Maureen O'Sullivan's laatste optreden als Jane in de serie zou zijn, waarbij haar personage zou sterven als gevolg van een speerwond. O'Sullivan was de rol van Jane beu en Boy was ingeschakeld als een soort plaatsvervanger. Maar bij de voorvertoningen van de film voor het publiek waren de reacties zeer negatief op haar dood en werd het einde gewijzigd. Johnny Sheffield, die Boy speelde, beweert dat Weissmuller hem voor de rol heeft uitgekozen en hem heeft leren zwemmen.

5 Tarzan's Secret Treasure (1941)
Maureen O'Sullivan werd overgehaald om de rol van Jane nog te blijven vertolken.
De originele afdrukken van de film waren in sepiatoon.

An expedition team arrives on Tarzan's escarpment. By chance, the two villainous members Medford and Vandermeer find out that there is plenty of gold on the escarpment. They kidnap Jane and Boy in order to make Tarzan show them the location of the gold.

Een expeditieteam arriveert in het kamp van Tarzan. Bij toeval ontdekken de twee gemene lieden Medford en Vandermeer dat er veel goud in de buurt te vinden zou zijn. Ze ontvoeren Jane en Boy om Tarzan hen de locatie van het goud te laten zien.

6 Tarzan's New York Adventure (1942)
Zesde en laatste film met Maureen O'Sullivan als Jane en ook de laatste film geproduceerd door MGM.

Een vrachtvliegtuig landt vlakbij de huis van Tarzan in Afrika, op zoek naar wilde dieren. Terwijl ze leeuwen vangen, ontmoeten de drie mannen Tarzan, Jane en hun geadopteerde zoon Boy. Buck Rand, directeur van een circus in de Verenigde Staten, ziet de trucs van Boy met drie jonge olifanten en realiseert zich dat Boy een geweldige act zou zijn. Wanneer ze worden aangevallen door inboorlingen, die een grote junglebrand aansteken, lijkt het erop dat Tarzan en Jane in die brand zijn omgekomen. De mannen nemen Boy mee aan boord van hun vliegtuig en vertrekken naar New York. De chimpansee Cheeta kan Tarzan en Jane nog net op tijd wakker maken voordat ze zullen worden verbrand. Cheeta ‘vertelt’ Tarzan dat Boy met de mannen in het vliegtuig is vertrokken.

Tarzan, Jane en Cheeta gaan op zoek naar Boy, reizen door de jungle, vliegen over de Atlantische Oceaan en komen uiteindelijk in New York City terecht. Tarzan is zeer verwonderd over de levensstijl en gadgets van de ‘beschaving’.Hij is niet te spreken over de noodzaak om kleding te dragen, merkt op als hij een operazangeres hoort op een "luidruchtige doos”; "Vrouw ziek! Roep de medicijnman!", maar is vol verwondering over taxi's. Tarzan merkt ook op dat de Afro-Amerikanen die hij in New York City de kost ziet verdienen, van een andere stam zijn als die van bij hem thuis.

The Tarzan Collection, Vol. 2 (2006)
Starring Johnny Weissmuller
Warner DVD

7 Tarzan Triumphs (1943) RKO Studio’s
In deze film vecht Tarzan (De Tweede Wereldoorlog woedt in alle hevigheid) tegen de Duitsers. Johnny Weissmuller wordt bijgestaan door Boy (Johnny Sheffield) en Cheeta, maar Jane (Maureen O'Sullivan) is niet meer van de partij omdat zij nog onder contract stond bij MGM, terwijl RKO de rechten had overgenomen. Ook wilde zij zich aan haar gezin wijden. In plaats daarvan speelde Frances Gifford een prinses van de verloren stad Palandrya, die door de Duitsers werd veroverd. In het verhaal is Jane naar Londen vertrokken en kan niet terugkeren naar Afrika vanwege de oorlog.

8 Tarzan's Desert Mystery (1943)
Jane is nog steeds weg. Tarzan krijgt het verzoek van Jane, die in de Tweede Wereldoorlog aan het Britse thuisfront helpt, om een zeldzaam, van planten afkomstig serum te vinden dat de levens van veel militairen kan redden. Hij vertrekt naar de Sahara, de kortste route naar de plek waar de planten te vinden zijn. Boy en Cheetah gaan mee, en al snel worden ze vergezeld door een reizende goochelaar Connie Bryce (Nancy Kelly), die geallieerde soldaten in de regio vermaakt.

9 Tarzan and the Amazons (1945)
Jane was niet te zien in de laatste twee Tarzan-films, die werden gemaakt terwijl Amerika betrokken raakte bij de Tweede Wereldoorlog, en de verklaring voor haar afwezigheid was dat ze oorlogswerk deed in Groot-Brittannië. O'Sullivan leek geïnteresseerd toen producer Sol Lesser haar probeerde terug te lokken voor Tarzan and the Amazons, en de studio haar terugkeer aankondigde. Maar ze veranderde van gedachten en de rol ging uiteindelijk naar Brenda Joyce.

In deze derde film van RKO-serie ontdekt Tarzan een koninkrijk bevolkt door verleidelijk Amazone-dames, ze zijn goede boogschutters, maar ze hebben hetzelfde nadeel als bijna elk koninkrijk van prachtige vrouwen: mannen lijken het niet lang vol te houden binnen de stadsgrenzen.
Jane verschijnt opnieuw in deze aflevering, maar zij zit de meeste tijd vast onder een boomstam terwijl Tarzan zijn vrouwelijke problemen op Afrikaanse wijze oplost.

10 Tarzan and the Leopard Woman (1946)
Tarzan en de luipaardvrouw begint op een weinig belovende toon, met Tarzan en zijn gezin die een dagje shoppen in een plaatselijk Arabisch stadje... Tarzans afgelegen jungle-huis lijkt slechts een dag verwijderd te zijn van de rand van de Sahara. De Britse heersers van het gebied (aangenomen wordt dat Afrika terecht aan de Britten toebehoort). Tarzan krijgt te maken met een wilde doodscultus gerund door een eerlijke Ayesha-junglekoningin, gespeeld door de mooie Aquanetta.

11 Tarzan and the Huntress (1947)
Tarzan keert terug naar de MGM-formule voor een aflevering over wrede dierenstropers, en levert uiteindelijk een bijna letterlijke analogie op voor de 'nieuwe' politiek van de Derde Wereld. Na al het kijken naar hot-cha-meisjes in de laatste twee afleveringen, is de enige vrouwelijke dat Cheeta herhaaldelijk de tas van de slechte vrouwelijke dierenjager steelt.

12 Tarzan and the Mermaids (1948)
Alsof we zeggen "en nu iets heel anders" komen we bij Tarzan en de Zeemeerminnen, die Tarzan verplaatsen naar het deel van Afrika net landinwaarts van het zonnige Acapulco. RKO onder leiding van Howard Hughes deed een flink aantal Mexicaanse coproducties en deze inzending werd opgenomen op wat een dure locatie lijkt. Robert Florey neemt de regie over van Kurt Neumann en zijn stijl is voelbaar in enkele gestileerde sequenties waarin de angstaanjagende levende god Balu betrokken is.

Aantal dvd / video / blu-ray

Aantal gerelateerd

Oudste item

Tarzan escapes (1936)

Nieuwste item

The legend of Tarzan (2016)

Duurste item

Tarzan's revenge (€ 100,00)