Inspecteur Robert bij de Gentse politie is de creatie van Sacha Ivanov. Hij treedt op in meerdere (Ivanov) boekreeksen en tijdschriften. Zijn carriere start in 1937 bij “Ivanov’s kleine romans” en vindt (voorlopig?) zijn einde in 1965 bij Castrum. Lees verder
"Avonturen van een fameus “inspecteur bij de Gentse politie”
In juni 1937 starte Uitgeverij “Erasmus” gevestigd in Leuven in de Rijschoolstraat nr. 25 de pulp reeks “Ivanov’s kleine Romans”. Ze verschenen “elken Vrijdag”, dus met een wekelijkse frequentie. Het was een mengsel van “keukenmeiden-romans” en “detectives” met ene “Inspecteur Roberts” in de hoofdrol (hoewel dat niet op het blad vermeld werd). Tot en met de eerste week van maart 1938 verschenen er in totaal 35 nummers. Van die 35 waren er 6 detectives te weten de nummers: 6, 10, 15, 21, 26 en 30.
Dan wordt de serie gesplitst. De “Detectives” krijgen een eigen identiteit en nummering. De “Ivanov’s (kleine) Romans” behouden hun lay-out en nummering, en de detectives krijgen een nieuwe lay-out nl. “Ivanov’s DETECTIVE Romans”. Om en om komt er nu wekelijks een “detective” en een “kleine” roman uit. Dus na nr. 1 van de detectives verschijnt nr. 36 van de kleine romans enz. De prijs bleef onveranderd nl. 1 frank per stuk. Behalve een jaartal voor het copyright (Sacha Ivanov) waren die pulps ongedateerd.
In oktober 1938 verhuist Uitgeverij Erasmus naar Gent, Geldmunt 34, om precies te zijn. We zijn nu bij nr. 18 van de “Detectives”. Ze, Erasmus, voeren nu ook een echte datering in. Na 24 detectives komen ze blijkbaar tot de conclusie dat twee aparte lay-outs wat te kostbaar is, we gaan dan ook voor de detectives terug naar de origininele lay-out van de omslag. Dus “Ivanov’s Romans’ en daaronder in kleinere letters “Verschijnen elken Vrijdag”. Uiteraard zijn de titels en nummers anders dan van de “kleine” romans en om aan te geven wat de serie is zetten we tussen de titel en het nummer de aanduiding “DETECTIVE ROMAN”. De prijs blijft onveranderd 1 frank..
Dit houden we vol in ieder geval t/m nr. 52, maar waarschijnlijk t/m nr. 55. We schrijven nu mei 1940. Er zijn nu wat problemen in Nederland en Belgie en we onderbreken de uitgave van de “Ivanov’s Romans” 12 weken. Tegen eind augustus 1940 gaan we weer gewoon verder met (waarschijnlijk) nr. 56 (nr. 57 verscheen op 6 september). Maar dat doen we niet meer voor 1 frank, we verhogen de prijs tot 1,25 frank. Nog steeds bij uitgeverij “Erasmus”. Maar waarschijnlijk ligt de naam “Erasmus” niet echt lekker in het nationaal-socialistische gehoor, dus in november 1940 is de naam inmiddels veranderd in “Ivanov’s Uitgaven”, nog steeds op hetzelfde adres in Gent.
Nou zitten we wel met een aantal onverkochte “Detectives” met de naam “Erasmus” er op. Geen probleem we veranderen gewoon de omslag. Natuurlijk nemen we de huidige en niet de oude lay-out. Ook de prijs moet wel 1,25 frank bedragen, maar om het geheel echt “authentiek” te doen lijken, anti-dateren we die “restanten” met de de datum van de originele “Erasmus” uitgave (waarvan overigens de eerste 18 zelf niet gedateerd waren). Dat je daarmee 60 jaar later een verzamelaar uit Nederland in opperste verwarring achterlaat, en hij zich twee jaar lang afvraagt waarom in godsnaam iemand dezelfde volkomen identieke serie in twee verschillende prijsklasses, tegelijkertijd uitbrengt, is niet echt een bron van zorg voor die jongens uit Gent. Natuurlijk breng je die handel niet meteen en-bloc op de markt, maar dat doe je in tranches van 20 nummers. Dus eerst nr. 1 t/m 20, vervolgens nr. 21 t/m 40. En dan? Aangezien ik geen enkel nummer heb van de opvolgende tranche nr. 41 t/m 60 is het statistisch onwaarschijnlijk dat die ooit is uitgebracht. Dat houd in dat er vermoedelijk nooit een nr. 41 t/m 55 uitgebracht is tegen de prijs van 1,25 frank en met “Ivanov’s Uitgaven” als uitgever. Er zijn zeker geen “Erasmus uitgaven” in deze nummer reeks verschenen met een prijs van 1,25 frank. Wat nr. 56 en nr. 58 t/m 60 betreft tast ik momenteel nog in het duister, zowel wat betreft prijs als vermelde uitgever.
Vanaf nr. 61 is het al “Ivanov’s Uitgaven” en een prijs van 1,25 frank wat de klok slaat. We gaan door t/m nr. 97. Het is dan inmiddels 27 maart 1942. En dan hebben we een probleem, het papier raakt op in Belgie. Op de achterkant van nr. 97 lezen we de volgende mededeling: “BERICHT aan onze trouwe lezers! Ter oorzake van tijdelijke papierschaarschte zien wij ons tot ons groot spijt verplicht onze reeks DECTIVE-ROMANS voorlopig te onderbreken. De KLEINE ROMANS en IVANOV’S VERTELUURTJES zullen regelmatig voortverschijnen.”.
Die papierschaarste gold blijkbaar nog niet voor Duitsland. Bovendien zaten de meeste Belgische lezers van de “Detectives” nou toch in Duitse kampen of fabrieken. Dus is het niet meer dan logisch dat een (onbekende) ondernemer in Berlijn (Lindenstrasse 7) via de boekhandel “Het Vlaamsche Land” 30 uitgaven laat drukken van de “Ivanov Detective’s” ter verspreiding (tegen betaling natuurlijk) onder de Belgen in “Duitschen” dienst. De lay-out is hetzelfde als de originelen dus: “Ivanov’s Romans”; het nummer en de vermelding “Detective Roman” verhuist nu naar links onder op de voorkant. Ook het formaat wordt wat groter, van 13.5 x 17.5 naar 14 x 19.5 cm. Ter compenasatie gaat het aantal bladzijden terug van 64 naar 32. De prijs gaat omhoog naar 1.50 frank.. Met Duitse grundlichkeit beginnen we met de eerste detective uit de oorspronkelijke eerste 35 Ivanov Romans. Dus nr.1 van de “Duitse” “Detectives” is gelijk aan nr. 6 van de “Kleine” romans. Dat doen we met de eerste 5 nummers, de zesde detective (Nr. 30 van de “Kleine” romans) slaan we over en Nr. 6 van de “Duitse” is dan weer Nr.1 van de originele “Detectives” enz. Waarschijnlijk, kregen ze toen (ergens in 1942/1943) ook wat problemen in Berlijn. En hier stopt dus het (voor)oorlogse verhaal wat betreft de “Ivanov Detective Romans”.
Na de oorlog pakt “Ivanov’s Uitgaven” de draad weer op. Nog steeds gevestigd in Gent, maar nu bij “Uitgeversbedrijf FIAT” in de Montereystr. 1b. Ze worden nog steeds gedrukt door “N.V. Erasmus, Gent”. De oude lay-out dus: “Ivanov’s Romans” (Verschijnen elken Vrijdag). De aanduiding “DETECTIVE ROMAN” staat nu links in het midden. Het eerste nummer is gedateerd 9.11.45 en ze volgen de titel volgorde van de laatste “Duitse” uitgave reeks. De prijs bedraagt 3,50 fr. De binnenkant van de (voor)omslag vermeld: “EINDELIJK! kan de beroemde reeks DETECTIVE ROMANS van SACHA IVANOV, die in 1941 ophield met verschijnen, opnieuw herdrukt worden. Om de veertien dagen verschijnt een herdruk van de politieverhalen met INSPECTEUR ROBERT, van de Gentsche criminele politie.” (Ook het herverschijnen met nr.1 van de “Liefdes Romans” wordt hier aangekondigd.) Hoeveel er precies verschenen zijn is momenteel onbekend. Op de achteromslag van Nr. 3 wordt vermeld dat binnen veertien dagen nr. 4 van Ivanov’s Detectiveromans zal verschijnen. Maar of die ooit verschenen is en of er nog meer verschenen zijn weet ik niet. Nr. 1 t/m 3 is alles wat ik heb.. Wellicht verspreidde het feit dat ze in Duitse kampen door een Duits bedrijf verspreid werden een onaangenaam luchtje, wat niet echt verkoopbevorderend gewerkt kan hebben, en zijn ze er ras mee moeten stoppen.
Dan verschijnt begin november 1949 een geheel ge-restylde uitvoering van de “Detectives”. (Ze zijn niet gedateerd, maar middels de aankondiging van een “Nieuwe Verteluurtje”, die wel gedateerd zijn, toch makkelijk te dateren). Ze heten nu: “Ivanov’s NIEUWE DETECTIEVE ROMANS” en boven deze serie-titel staat nu ook de naam van de hoofdrolspeler “INSPECTEUR ROBERT”. De prijs bedroeg 5 fr. en ze “verschijnen om de veertien dagen, op vrijdag”. Ivanovs Uitgaven is weer terug op de Geldmunt 34 in Gent. Er zijn er 38 van verschenen. We zijn inmiddels bij eind april 1951 als nr. 38 uitkomt en daar staat op de achteromslag te lezen: “BELANGRIJK BERICHT aan al de lezers van INSPECTEUR ROBERT IVANOV’S NIEUWE DETECTIVE ROMANS OPGELET, beste lezers! Dit was de LAATSTE detectiveroman met Inspecteur Robert die afzonderlijk is verschenen. Vanaf volgend nummer..... verschijnen IVANOV’S NIEUWE DETECTIVE ROMANS wekelijks in KINO MAGAZINE.... Onthoudt allen goed de datum van verschijnen – VRIJDAG, 20 APRIL , eerstkomende.”.
Hoe lang dat “KINO” avontuur geduurd heeft weet ik niet.Maar ergens laat in 1952 duikt de pulp “De Liefde - & Mysterie Roman” op. En jawel, vertikaal aan de linkerkant van de (voor) omslag staat “Inspecteur Robert Reeks”. Uitgegeven door “Ivanov’s Uitgaven” op het bekende adres. De kosten bedroegen 6 frank, maar de eerste nummers zijn niet gedateerd. Uit de aankondiging op de achterzijde van het verschijnen van het 501ste nummer van “Ivanov’s Liefderomans” valt af te leiden dat dit ding uitgegeven werd in 1952 ten tijde dat Inspecteur Robert naar het tijdschrift “KINO” verbannen geacht werd. De titel en titels die verder als “referentie” in het verhaal genoemd worden komen in volgorde overeen met de “Duitse” titellijst plus die ene (Nr. 30 van de kleine romans) die ze indertijd vergeten waren. Naast het titelverhaal bevatten die dingen ook een Inspecteur Robert vervolgverhaal. Hoeveel er totaal verschenen zijn weet ik niet, maar op een gegeven ment ergens laat 1953 wordt de reeks numeriek voortgezet met de volgende wederopstanding van “Inspecteur Robert”. de 6 franks “Ivanov’s Detective Romans”.
Op 18.11.53 verschijnt nr. 47 van deze "nieuwe" reeks: “IVANOV’s detective ROMAN”. Vertikaal aan de linker zijkant van de voor omslag staat te lezen: “Inspecteur Robert Reeks”. Nog steeds “Ivanov’s Uitgaven” op het oude adres in Gent, de verschijning was wekelijks en de kosten bedroegen 6 frank. en ook deze uitvoering bevatten een extra Inspecteur Robert, een zogenaamd “bliksem”, verhaal. Waar ze begonnen zijn met tellen weet ik niet. Het meest waarschijnlijk is ergens in de veertig in aansluiting op de vorige serie. De titel nummering en volgorde volgt nu weer de originele “Erasmus/Ivanov’s Uitgaven” volgorde. Dus teneinde deze uitvoering numeriek met de “Liefde- en Mysterie Roman” te laten aansluiten moeten er ergens 6 titels vervallen zijn. Het formaat, was 14 x 17.5 cm en er zaten 64 paginas in. Dat blijft zo in ieder geval tot en met nr. 68. We zijn dan inmiddels in april 1954. Nr. 72 heeft een formaat van 14 x 20.5 cm en bevat nog maar 32 pagina’s. Deze zijn niet meer gedateerd, bovendien zijn er wat problemen met de wekelijkse distributie zoals in nr. 72 te lezen staat. Nr. 79 is het laatste nummer. Op de achterkant staat: “OPGELET DUS: Voortaan houden IVANOV’s DETECTIVE-ROMANS op met verschijnen, maar worden opgenomen in een nieuwe cowboy-reeks: BILL ROCKY”.
De Bill Rocky’s verschenen voor het eerst in oktober 1954 en ze werden uitgegeven door Uitgeverij Castrum, Geldmunt 34, Gent. Dat adres kennen we reeds! En van hieraf komt dus “Ivanov’s Uitgaven”, niet meer voor in mijn bestanden.
Maar we zijn er nog niet. Het laatste nummer van Bill Rocky (nr. 76) verschijnt op 06.09.57. Nog eenmaal duikt “Ivanov’s Detective Romans” en Inspecteur Robert op in mijn database en dat is in 1965. De uitgever is “Castrum”, het formaat 20.5 x 28 cm, de prijs 9 fr. (65 cent). Het blad had 48 pagina’s en er zijn er waarschijnlijk 18 of meer van verschenen. En nu houdt het (voorlopig?) op!