Robbedoes en Kwabbernoot, is een serie die van tekenaar tot tekenaar overgaat. De meest belangrijke is toch wel André Franquin, die de serie groot heeft gemaakt. Lees verder
Het begin
Het personage Robbedoes kwam tot leven op aanvraag van uitgeverij Dupuis. Rob Vel nam het tekenwerk voor zijn rekening en werd voor het scenario bijgestaan door zijn vrouw Blanche Dumoulin. Aangezien de Velters met andere opdrachten nogal druk bezig waren, hielp de vaste vriend des huises en jeugdvriend van Blanche (Luc Lafnet) een handje mee.
De eerste stroken die in Spirou nr 1 uit 1937 verschenen waren dus misschien van de hand van Lafnet.
Als toonaangevend personage van het weekblad Robbedoes, liep Robbedoes van het ene (onsamenhangende) verhaal in het ander. Een scenario werd niet van tevoren uitgewerkt, maar van week tot week bekeken.
Door het uitbreken van de tweede wereldoorlog stond Rob Vel, die opgeroepen werd, het personage noodgedwongen een tijd af aan Jijé (Joseph Gillain). Nadien pikte hij de draad terug op, maar even later zou Jijé het personage (dat bezit was van de uitgeverij) voorgoed overnemen.
Eerste albums
Als tegengewicht voor de wat serieuze held voegt Jijé de slordige, vergeetachtige ‘zenuwpatiënt’ (Tegenwoordig zouden we zeggen: ’Alle Dagen Heel Druk’) Kwabbernoot toe om vanaf dat moment met Robbedoes een onafscheidelijk duo te vormen. Jijé had ondertussen enkele jonge tekenaars onderdak geboden en, wispelturig als hij was, deelde hij zijn personages uit om zich met andere dingen bezig te kunnen houden.
Zo begon André Franquin in die jaren, afwisselend of gelijklopend met Jijé aan Robbedoes te werken. Uit deze periode verschenen dan ook de eerste albums.
In 1949 worden twee Robbedoes-albums op de markt gebracht: “Robbedoes op avontuur” door Jijé en “Robbedoes en Kwabbernoot” door Franquin. De albums werden in 2010 herdrukt als facsimile uitgaven.
Hardcovers
De ‘echte’ reeks begint met nummer 1 : “4 avonturen van Robbedoes en Kwabbernoot”. Een album van Franquin.
In het tweede album ‘Er is een tovenaar in Rommelgem’ krijgt het universum van Robbedoes een vaste vorm door de toevoegingen van het dorpje Rommelgem met de daarbij behorende graaf van het kasteel van Rommelgem en de burgemeester. Franquin vraagt voor het scenario hulp aan de broer van Jijé (Henri Gillain, pseudoniem "Jean Darc"). Deze is leraar, en ziet in zijn klaslokaal een schoolplaat hangen over Paddestoelen. Dit werd de inspiratiebron voor de Graaf van Rommelgem en zijn hobby om allerlei extracten uit deze paddestoelen te destilleren. Hiermee is een hele nieuwe en originele richting ingeslagen, die de serie zo bijzonder maakt.
In het derde album, de zwarte hoeden, staat voor het laatst ook een Jijé verhaal. Van dit album zijn twee versies bekend. Ze worden beide als eerste druk beschouwd, aangezien ze op hetzelfde moment van de band zijn gerold en er niets anders gedrukt staat. Het enige verschil zijn de schutbladen die bij de ene versie blauw- witte silhouetten bevat en in het andere geval gewoon witte schutbladen heeft.
Vanaf nu neemt Franquin de serie definitief over. In het volgende verhalen komt neef Wiebeling ten tonele (Robbedoes en de erfgenamen) waar ook weer twee versies van bestaan. Het verschil zit hier in het gebruikte materiaal van de rug en de daarbij horende lijm die verkleuring geeft of geen verkleuring geeft. (Bij Dupuis liet men destijds niets verloren gaan). De Marsupilami doet zijn intrede in dit album.
In het album ‘De roof van de Marsupilami’ is hetzelfde ruggenverschil te merken als bij de vorige albums met de ondertussen bekende verkleuring door de vislijm zoals we ook bij de bundelingen van de weekbladen terugvinden uit die tijd.
We zitten ondertussen in 1954 en de drukkerij is gestopt met de mooie hardcover uitgaves (voor de Nederlandstalige markt). Enkel om hun toptekenaar te vriend te houden en omdat hij zo doordramde, brengen ze tot het vijfde album “de roof van de Marsupilami” nog uit in deze versie. Bij alle andere reeksen waren ze daar in 1950 al mee opgehouden. Het einde van een tijdperk; de hardcovers van Robbedoes. Tegenwoordig al vrij prijzige albums als je ze in een mooie staat wilt aankopen.
Goedkopere softcovers
Franquin is nu op volle kracht en tekent het ene prachtige verhaal na het andere. Met hier en daar hulp voor het scenario (Maurice Rosy en Greg) verschijnen de softcovers in een hoog tempo. Vanaf ‘nummer 6 ‘De horen van de neushoren’ (Waarin een taalfout staat; horen moet hoorn zijn) tot nummer 10 ‘Het masker der stilte’ kom je de albums ook dikwijls tegen en is de prijs voor een mooi album nog redelijk te noemen.
Moeilijke softcovers
Is het de oplage? Is het de enorme populariteit? Is het de schuld van het ‘witte’ niet meer hout-houdende papier? Wat de juiste oorzaak is, is moeilijk te achterhalen. Wat we wel met zekerheid kunnen zeggen is dat de albums 11 ‘De gorilla heeft het gedaan’ tot nummer 16 ‘’De schaduw van Z’ véél minder frequent gevonden worden. De prijzen voor mooie albums liggen dan ook gevoelig hoger, met als hoogtepunt nummer 12 “Het nest van de Marsupilami’s”.
De delen 15 ‘De Z van Zwendel en deel 16 ‘De schaduw van Z’ zijn volgens velen een hoogtepunt uit de serie. Met de hulp van Greg (Michel Regnier) creëert Franquin meneer Zwendel, een studiegenoot ven de Graaf van Rommelgem, die duidelijk een aantal complexen heeft, en aan zijn collega, de Graaf, wil bewijzen dat hij nog briljanter is.
Het is een prachtige parodie op de technologische- en de consumptiemaatschappij. Uiteindelijk weet de Graaf van Rommelgem met zijn ‘aardse’ paddestoelen-extracten, alles weer in goede banen te leiden.
De laatste albums van Franquin
De motor bij Franquin begint stilletjes aan te sputteren en hij verdrinkt in het werk. Bij verhaal nummer 18, ‘QRN op Bretzelburg’ roept hij de hulp van Greg in voor het scenario, maar moet hij vanwege een depressie, noodgedwongen, meer dan een jaar stoppen voordat hij door kan gaan. Hij maakt nog één album ‘Hommeles in Rommelgem’ maar dan stopt hij definitief.
Fournier
De reeks wordt overgenomen door Fournier. Hij maakt van Robbedoes (geheel volgens de tijdsgeest) een soort eco-rakker.
In het eerste album (nr 20) “De goudmaker” maakt hij nog gebruik van de marsupilami, die Franquin er zelf bijtekent (aangezien dit personage zijn bezit is), het zal de laatste keer zijn dat we hem zien in een Robbedoes en Kwabbernoot album (of toch niet?).
We zijn nu in de jaren ’70 aangekomen en de oplages zijn ondertussen zo ruim dat men tegenwoordig nog geregeld erg mooie exemplaren van de reeks kan kopen voor relatief zachte prijzen. Tien jaar zal Fournier het personage tekenen tot nummer 29, ’Geld, smiechten en smokkel’ alleen wordt er voor album 24 ‘Tempo Taboe’ nog een verhaal van Franquin onder het stof vandaan gehaald, en ja, daar zien we de marsupilami weer.
Nic en Cauvin
De uitgever moet op zoek naar opvolging. Nic en Cauvin worden gevonden en na drie jaar verschijnt er weer een album. Na drie albums (30, 31, 32) stopt het duo (gelukkig?) om plaats te maken voor een ander enthousiast duo.
Tome en Janry
Enthousiasme en de wil om de hoogdagen van Franquin terug te laten herleven. Het album 33, "Virus", is direct een schot in de roos. Het teruggrijpen naar een eerder personage van Franquin krijgt ook de goedkeuring.
Meer dan tien jaar is het weer dolle pret met sterke verhalen en mooi tekenwerk. En dan is het even stil. Tome & Janry geven een nieuwe wending aan Robbedoes (Als in een droom), hij wordt meer volwassen of te volwassen? Op het album mochten we drie jaar wachten, maar het was het eindpunt van een erg succesrijke periode.
Munuera en Morvan
Zes jaar zoeken eer het volgende album verschijnt … Dupuis heeft zijn tijd genomen om zijn huiswerk te doen. Het resultaat is verrassend en modern maar wordt daarom niet door iedereen enthousiast onthaald.
Vier albums later eindigt het album 50 ‘Terug naar Z’ met weer een nieuwe wending. De gevolgen zijn ook weer dezelfde.
Een verhaal van Robbedoes en Kwabbernoot door ...
Ondertussen scheert de reeks Robbedoes een verhaal door … hoge toppen. Iedereen mag zijn ding doen met de bekende helden. De albums verschijnen buiten de reeks.
Yoann
Uit de deelnemers "een verhaal door' wordt een opvolger voor de reeks gedestilleerd …? Vanaf nr 51 ‘Alarm! Zwendeltuig!’ gaat de reeks verder met tekeningen van Yoann.
De volgorde van de eerste verhalen van Robbedoes en Kwabbernoot zoals ze verschenen in het Weekblad Spirou / Robbedoes
Spirou/Robbedoes verhalen door Rob-Vel (Robert Velter):
1938
Groom au Moustic-hôtel, Spirou 1/38-27/38
Les aventures de Spirou, Spirou 28/38-11/39
1939
Le robot géant, Spirou 12/39-50/39
Couverture du numero 0/39
Sur l'île déserte, Spirou 51/39-1/40
1940
Le fils du milliardaire, Spirou 2/40-44/40 (door Rob-Vel en Jijé)
Vedette de cinéma, Spirou 45/40-48/40 (door Jijé)
Chez les esquimaux, Spirou 49/40-8/41 (door Jijé)
1941
Le cheval ventriloque, Spirou 9/41-41/41
Le grand chasseur, Spirou 42/41-22/42
Couverture du numero 52/41
1942
Le singe bleu, Spirou 22/42-33/42
Le boxeur noir, Spirou 33/42-5/43
1943
Dans la stratosphère, Spirou 6/43-25/43
L'homme invisible, Spirou 26/43-35/43
Spirou/Robbedoes verhalen door Jijé (Joseph Gillain):
1943
Espiègle au grand cœur, +Couverture
Le pilote rouge (4 premières planches) Almanach 44
1944
Spirou et l'aventure, Spirou 1/44-44/45,120p
ALBUM: Spirou op avontuur - Jijé (Dupuis 1949)
Happy Christmas ! Noël 1944, Spirou 12/44 +Couverture
1945
Les noires têtes, Spirou 14/45-34/45
La jeep, Spirou 35/45-411
1946
Les maisons préfabriquées (Robbedoes en het geprefabriceerde huis), Spirou 423-442 (Jijé en Franquin)
ALBUM: Robbedoes en Kwabbernoot - Franquin (Dupuis 1949)
ALBUM: Reeks Jeugdzonden 2, Radar de Robot (Dupuis 1976)
Spirou/Robbedoes verhalen door Franquin:
1946
Spirou et le pharmacien, Spirou 443 Gag
La vieille dame, Spirou 444-447
Saint Nicolas, Spirou 448-452
Spirou et le tank (De tank), Almanach 47, 12p
ALBUM: Robbedoes en Kwabbernoot - Franquin (Dupuis 1949)
ALBUM: Reeks Jeugdzonden 1, De erfenis (Dupuis 1976)
L'héritage (De erfenis), Spirou 453-491
ALBUM: Robbedoes en Kwabbernoot - Franquin (Dupuis 1949)
ALBUM: Reeks Jeugdzonden 1, De erfenis (Dupuis 1976)
1947
Sur la plage, Spirou 492-495
Le robot (Radar de robot), Spirou 496-540
ALBUM: Robbedoes en Kwabbernoot - Franquin (Dupuis 1949)
ALBUM: Reeks Jeugdzonden 2, Radar de Robot (Dupuis 1976)
Robbedoes en de plannen van de robot 1947
ALBUM: 4 avonturen van Robbedoes ... en Kwabbernoot (Dupuis 1950)
1948
Sur le ring (Robbedoes bokser), Spirou 541-566
ALBUM: 4 avonturen van Robbedoes ... en Kwabbernoot (Dupuis 1950)
1949
Spirou fait du cheval (Robbedoes te paard), Spirou 567-574
ALBUM: 4 avonturen van Robbedoes ... en Kwabbernoot (Dupuis 1950)
Comme une mouche au plafond (De wereld op zijn kop), Spirou 575-588 (Jijé) 12p
ALBUM: De zwarte hoeden en 3 verdere avonturen van Robbedoes en Kwabbernoot (Dupuis 1952)
Chez les Pygmées (Robbedoes bij de Pygméën), Spirou 589-616
ALBUM: Robbedoes en Kwabbernoot - Franquin (Dupuis 1949)
ALBUM: 4 avonturen van Robbedoes ... en Kwabbernoot (1950)
1950
Les chapeaux noirs (De zwarte hoeden), Spirou 617-635, 16p
ALBUM: De zwarte hoeden en 3 verdere avonturen van Robbedoes en Kwabbernoot (1952)
Mystère à la frontière (Mysterie aan de grens), Spirou 636-652 16p
ALBUM: De zwarte hoeden en 3 verdere avonturen van Robbedoes en Kwabbernoot (1952)
Il y a un sorcier à Champignac, Spirou 653-685 (Scenario: Henri Gillain) 57p
ALBUM: Er is een tovenaar in Rommelgem (Dupuis 1951)
1951
Les hommes grenouilles (Robbedoes en de kikvorsmannen), Spirou 686-692 (Jijé) 13p
ALBUM: De zwarte hoeden en 3 verdere avonturen van Robbedoes en Kwabbernoot (1952)
Spirou et les héritiers (Robbedoes en de erfgenamen), Spirou 693-726 59p
ALBUM: Robbedoes en de erfgenamen (Dupuis 1953)
1952
Les voleurs du Marsupilami (De roof van de Marsupilami), Spirou 729-761 ((Scenario: Jo Almo/George Salmon)) 58p
ALBUM: De roof van de Marsupilami (Dupuis 1954)
Spirou et la turbotraction (Robbedoes en de turbotraction), Spirou 763 +Couverture 30p
ALBUM: De horen van de neushoorn (Dupuis 1955)
1953
La corne du rhinocéros (De horen van de neushoorn), Spirou 788-797 30p
ALBUM: De horen van de neushoorn (Dupuis 1955)
Le dictateur et le champignon (De dictator en de paddenstoel), Spirou 801-838 (Scenario: Franquin en Rosy) 60p
ALBUM: De dictator en de paddenstoel (Dupuis 1956)
La mauvaise tête (Pas op, Kwabbernoot!), Spirou 840-869 53p
ALBUM: Pas op, Kwabbernoot! (Dupuis 1956)
1954
Le repaire de la murène, Spirou 871-904, 60p
ALBUM: Het schuilhol van het zeemonster (Dupuis 1956)
Au radio circus Marcel Fort (F), Spirou 902 bis, 3p
La Quick Super (en de Quick Super), Spirou 907-915 16p
ALBUM: Het masker der stilte (Dupuis 1958)
1955
Les pirates du silence (Het masker der stilte), Spirou 916-940 (Scenario: Franquin en Rosy, decors: Will) 25p
ALBUM: Het masker der stilte (Dupuis 1958)
1956
Le gorille a mauvaise mine, Spirou 944-966 40p
ALBUM: De gorilla heeft het gedaan (Dupuis 1959)
Le film de l'année : le Marsupilami (Het nest van de Marsupilami’s), Spirou 969-991 40p
ALBUM: Het nest van de Marsupilami's (Dupuis 1960)
1957
Le voyageur du Mésozoïque, (De bezoeker uit de oertijd), Spirou 992-1018 47p
ALBUM: De bezoeker uit de oertijd (Dupuis 1960)
Le homard (De kreeft), Spirou 1004, 2p
ALBUM: Reeks Jeugdzonden 2, Radar de Robot
Vacances sans histoires, Spirou 1023-1033 19p
ALBUM: De gorilla heeft het gedaan (Dupuis 1959)
1958
La foire aux gangsters (Boeven op de kermis), Spirou 1034-1045 (Decors: Jidéhem) 21p
ALBUM: Het nest van de Marsupilami's (Dupuis 1960)
Le prisonnier du Bouddha (De gevangene van Boeddha), Spirou 1048-1082 (Scenario: Franquin en Greg, decors Jidéhem) 61p
ALBUM: De gevangene van Boeddha (Dupuis 1961)
Spirou découvre l’Europe, Spirou 1065, 4p (Scenario: Joly, decors Jidéhem)
Tembo Tabou, Parisien Libéré 1958 Spirou 1721-1723 (Franquin en Roba, Scenario: en Greg) 30p
ALBUM: Tembo Taboe, (Dupuis 1974)
1959
La peur au bout du fil (De Graaf is verstrooid), Spirou 1086-1092 (Scenario: Franquin en Greg, decors Jidéhem) 13p
ALBUM: De bezoeker uit de oertijd (Dupuis 1960)
Z comme Zorglub, Spirou 1096-1136 (Scenario: Franquin en Greg, decors Jidéhem) 61p
ALBUM: Z van Zwendel (Dupuis 1961)
Spirou et les Hommes-Bulles (Robbedoes en de Bobbelmannen), Parisien Libéré, (Franquin en Roba) 31p
Spirou et les petits formats (de miniatuurtjes), Parisien Libéré (Decors: Roba Jean) 30p
ALBUM: Robbedoes en de Bobbelmannen (Dupuis 1965)
1960
L'ombre du Z, Spirou 1140-1183 (Scenario: Franquin en Greg, decors Jidéhem) 61p
ALBUM: De schaduw van Z (Dupuis 1962)
1961/1962
Q.R.M. sur Bretzelburg, Spirou 1205-1237 (Scenario: Franquin en Greg) 24p
1962
Spirou et les petits formats (de miniatuurtjes), Spirou 1273-1302 (Decors: Roba Jean)
ALBUM: Robbedoes en de Bobbelmannen (Dupuis 1965)
1963/1964
Q.R.M. sur Bretzelburg (vervolg), Spirou 1304-1340 (Scenario: Franquin en Greg) 37p
ALBUM: QRN op Bretzelburg (Dupuis 1966)
1965/1966
Bravo les Brothers, Spirou 1435-1455 22p
ALBUM: Hommeles in Rommelgem (Dupuis 1969)
1967
Panade à Champignac, Spirou 1539-1556 (Scenario: Franquin, Peyo en Gos, decors: Jidéhem) 37p
ALBUM: Hommeles in Rommelgem (Dupuis 1969)
1971
Tembo Tabou, Spirou 1721-1723 (Franquin en Roba, Scenario: en Greg)
ALBUM: Tembo Taboe, (Dupuis 1974)